اولين گياه پزشكان مانند تئوفراستوس در 300 سال قبل از ميلاد مسيح مي‌زيسته‌اند. با آنكه نظريات آنان بسيار ابتدايي بود ولي سنگ بنايي براي تحقيقات آيندگان بود. با كشف ميكروسكوپ توسط وان ليون هوك، تحولي در علم گياهپزشكي روي داد. با هر بار تلفات مردم از گرسنگي بعلت خسارت ديدن محصولات كشاورزي آنها، اين علم اهميت خود را بيشتر آشكار مي‌كرد و بعد از فاجعه‌ي قحطي سيب‌زميني در ايرلند كه ناشي از يك بيماري گياهي مهلك بود،و منجر به مرگ يك ميليون نفر و آوارگي يك و نيم ميليون نفر ديگر شد، علم گياه‌پزشكي بيش از پيش محبوب گشت و دانشمندان زيادي در جهان در اين رشته كار كردند.

گياه‌پزشكي شاخه‌اي از علوم مرتبط با كشاورزي است كه به دنبال جمع‌آوري دانش و اطلاعات مربوط به عوامل خسارتزاي گياهي و مديريت يا كنترل آنهاست. آفات كشاورزي را مي توان از بزرگترين دشمنان انسان به شمار آورد. اين آفات كه شامل حشرات و موجودات ذره بيني (مانند قارچها و باكتريها)، علفهاي هرز و نرم تنان، جوندگان و پرندگان هستند، با خسارت‌زدن به محصولات كشاورزي، بخش مهمي از مواد غذايي انسان را از بين برده و زيان عمده‌اي به اقتصاد كشور وارد مي‌كنند‌. دانش گياه‌پزشكي اين عوامل خسارتزا را مورد مطالعه قرار داده و اصول و روشهاي مديريت اين عوامل مضر را برنامه ريزي ميكند.

بيماري‌ها و آفات گياهي و علفهاي هرز از جمله عوامل زنده و بيماريهاي فيزيولوژيك كه ناشي از كمبود مواد مورد نياز گياه و آلودگيهاي هوا و محيط زيست، عمده‌ترين عوامل تقليل محصول و يا نابودي گياهان بشمار مي‌روند. گياهپزشكان به شناسايي اين عوامل پرداخته و راهكارهاي كنترلي و كاهش خسارت آنها را ارائه مي دهند.

علم گياه‌پزشكي در زمينه‌ي علومي مانند بيوتكنولوژي پزشكي و علوم سلولي نيز فعاليت دارد. براي مثال توليد انسولين در درختان با استفاده از باكتري مولد غده، نشان از كاربرد اين علم در زمينه بيوتكنولوژي ميباشد. همچنين توليد داروهاي ضدميكروبي مانند آنتي‌بيوتيكهاي گياهي از ديگر جنبه‌هاي جذاب علم گياهپزشكي است.  

در سال 1300 براي اولين بار در مدرسه فلاحت مظفري (دانشكده كشاورزي كرج) رشته‌ي تحصيلي گياهپزشكي توسط دكتر فرشيد ارائه گرديد اين شاخه از كشاورزي، خود شامل سه بخش بيماري‌شناسي گياهي، حشره‌شناسي كشاورزي، و علوم علفهاي هرز مي‌باشد كه به ترتيب بطور تخصصي مسايل مربوط به بيماريها، آفات و علفهاي هرز را مطالعه مي‌نمايند.

موسسه تحقيقات گياهپزشكي كشور به عنوان يكي از بزرگترين و قديمي‌ترين مراكز پژوهشي در كشور به طور تخصصي در زمينه شاخه‌هاي مختلف گياهپزشكي شامل حشره شناسي، قارچ شناسي، ويروس شناسي، باكتري شناسي، نماتدشناسي، جانور شناسي، بيماري شناسي، علفهاي هرز، سم شناسي و آفتكشها فعاليت مي‌نمايد.

كارشناسان اين رشته در ايران در مراكز تحقيقات آفات و بيماريهاي گياهي مستقر در استانها، وزارت جهاد كشاورزي تحت نظر سازمان حفظ نباتات، كلينيكهاي تخصصي گياهپزشكي، مراكز تحقيقات تخصصي تك محصولي مانند موسسه تحقيقات پسته، موسسه تحقيقات خرما، موسسه تحقيقات برنج، موسسه تحقيقات مركبات، موسسه تحقيقات چغندرقند و ...، شركتهاي توليد موار ارگانيك گياهي، شركتهاي دانش بنيان و بيوتكنولوژيك مرتبط با توليد تركيبات ضد ميكروبي گياهي و شركتهاي توليد مواد كنترل بيولوژيك مشغول به كار مي‌باشند.