تاریخچه تعاونی در جهان و ایران :

الف) درجهان: در سال 1843 میلائی در شهر راچدیل انگلستان، 28 نفر از کارگران به علت نارضایتی از عملکرد صاحبان کارخانه ها دور هم جمع شدند تا چاره ای بیندیشند. موضوع این بود که کارخانه ها به جای حقوق و دستمزد نوعی بن خرید به کارگران می دادند که فقط از فروشگاه های وابسته به خودشان ارزش داشت. فروشگاهها نیز اجناس را با کیفیتی نا مطلوب و بد عرضه می کردند. کارگران پس از مشورت با یکدیگر به این نتیجه که اگر خودشان کالاهای مورد نیاز خودشان را تولید کنند میتوانند اجناس را با کیفیفت بهتر تهیه نمایند و در ضمن سودی را که از فروش کالاها به دست می آورتدبین خودشان تقسیم کنند. یکسال بعد در دسامبر 1844 آنها فروشگاه تعاونی خود را افتتاح کردند. این اولین شرکت تعاونی به شکل امروزی آن در جهان بود.

ب) در ایران: سابقه تعاونی در ایران به سال 1303 در ایران باز میگردد. در آن سال مواردی در خصوص تعاونی مطرح و در مجموعا ای تحت عنوان قانون تجارت به تصویب رسید. در پی آن در سال 1314 را می توان نقطه آغاز تشکیل و ثبت قانونی شرکت های تعاونی در ایران قلمداد نمود. اما پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی و خواست به حق ملت ایران در خصوص تحقق عدالت اجتماعی، بخش تعاونی جایگاه مهمی را در قانون اساسی جمهوری اسلامی به خود اختصاص داد. در سال 1370 پس از تصویب قوانین مربوط به بخش تعاونی کلیه سازمان ها و ادراتی که به طور موازی در این زمینه فعالیت داشتند. در یکدیگر ادغام شدند و تمامی وظایف و اختیارات آنها به وزارتخانه جدیدی به نام وزارت تعاون واگذار گردید. این وزارتخانه در سال 1371 رسماً آغاز به کار کرده و از ان زمان تا کنون با تمام توان خود در زمینه پیشبرد اهداف بخش تعاون کشور تلاش می نماید. مهمترین وظایف وزارت تعاون برنامه ریزی، پشتیبانی، گسترش و هماهنگی بخش تعاون کشور است. این وزارتخانه کوشش می کند از طریق تحقیق، آموزش و ترویج فعالیت های تعاونی را در اقصی نقاط کشور گسترش و تعمیق بخشد.